Forse claim nabetaling overuren

Als een werkgever weet van structureel overwerk en daarvan profiteert, is het dan redelijk nabetaling van overuren te weigeren?

Een medewerkster claimt bij haar ex-werkgever dat ze in twee jaar 2.150 overuren heeft gemaakt. Ze vordert uitbetaling van deze overuren plus rente en wettelijke verhoging, totaal ruim € 86.000. De werkgever wijst de vordering af en krijgt van de kantonrechter gelijk. Hoe oordeelt de rechter in hoger beroep?

Geen opdracht tot overwerk
In de arbeidsovereenkomst is opgenomen: ‘De werkgever is gerechtigd opdracht te geven tot overwerk. Een beloning voor het door werknemer eventueel te verrichten overwerk, voor zover binnen redelijke proporties, is begrepen in het salaris als hiervoor gemeld.’

Dat de werkgever (impliciet of expliciet) opdracht aan de medewerkster zou hebben gegeven tot het verrichten van overwerk, blijkt volgens de rechter nergens uit. De medewerkster heeft haar stellingen hierover niet of onvoldoende feitelijk onderbouwd, terwijl de stelplicht en bewijslast dat sprake is van overwerk dat voor vergoeding in aanmerking komt op haar rust.

Bewust profiteren van overwerk?
Voor zover de medewerkster heeft betoogd dat de werkgever op de hoogte was van het feit dat zij veel meer uren werkte dan overeengekomen en dat de werkgever impliciet of expliciet ermee instemde dat ze teveel uren werkte en daarvan (bewust) profiteerde, slaagt ook dat betoog niet.

Zelfstandige positie met werken vanuit huis
De medewerkster had een zelfstandige positie en kon haar eigen werktijden indelen. Zij werkte doorgaans vanuit huis en de werkgever had daardoor geen direct zicht op de precieze invulling van haar werktijden. Van de werkgever kon niet worden verwacht, nog los van de vraag of de privacyregels aan zo’n onderzoek in de logboeken in de weg zou hebben gestaan, dat zij in de logboeken in de geautomatiseerde systemen precies ging nakijken en bijhouden wat de medewerkster allemaal deed. Anders gezegd: voor informatie over de (omvang van de) door de medewerkster verrichte werkzaamheden was de werkgever in hoge mate afhankelijk van mededelingen van haar zelf.

Ongevraagd taken van andere overnemen
De medewerkster heeft een aantal malen aangegeven dat ze hard en veel moest werken en dat ze overuren maakte. Maar ze heeft zelf wel ongevraagd bepaalde taken van anderen overgenomen. De werkgever heeft haar daarop gewezen, en op het belang van delegeren van taken en accepteren van hulp. Een acceptatie van of instemmen met het overwerk door de werkgever kan hieruit niet worden afgeleid.

Hard werken is leuk
In een gesprek met personeelszaken heeft de medewerkster op de vraag of zij het niet te druk heeft en zich niet gaat overwerken nu ze ook nog voorstelt het werk van een collega te willen doen, geantwoord dat hard werken het aard van het beestje is en dat ze dat leuk vindt.

Dit antwoord geeft niet het signaal aan de werkgever dat de medewerkster genoeg had van het vele werken en dat zij betaling van het overwerk wilde. Bovendien blijkt dat de werkgever wel degelijk oog had voor het functioneren en de positie van de medewerkster.

Bonus en salarisverhoging
De medewerkster heeft voor haar inspanningen een bonus heeft ontvangen ter grootte van twee maandsalarissen. Ook is haar contract gewijzigd van 40 naar 36 uur per week met gelijkblijvend maandsalaris, wat feitelijk een salarisverhoging inhield. Dat de medewerkster destijds kenbaar heeft gemaakt daarnaast ook nog aanspraak te willen maken op betaling van de overuren blijkt uit niets.

Vergoeding overuren niet op tijd geclaimd
Als de medewerkster destijds vond dat zij teveel uren moest werken en dat zij die overuren betaald wilde zien, had ze dit op een heldere manier eerder aan de werkgever kenbaar kunnen maken. De werkgever had dan de juistheid van de gestelde overuren meteen kunnen controleren en maatregelen kunnen nemen om te voorkomen dat ze teveel uren werkte.

Teleurstelling wegens niet mogen participeren
Het feit dat de medewerkster kennelijk teleurgesteld werd in haar verwachting dat ze kon gaan participeren in de onderneming, betekent nog niet dat ze gewerkte extra uren integraal als overuren in rekening kan brengen bij de werkgever. In haar salaris is een beloning begrepen voor binnen redelijke proporties te verrichten overwerk.

Redelijkheid en billijkheid
Tot slot baat het beroep op de redelijkheid en billijkheid de medewerkster niet. Voor een overwerkvergoeding op grond van de redelijkheid en billijkheid is slechts plaats als ten minste komt vast te staan dat de werkgever het overwerk aan haar heeft opgedragen of dat uit de omstandigheden van het geval blijkt dat de werkgever daarmee heeft ingestemd. Hiervan is geen sprake. Het niet uitbetalen van een overwerkvergoeding is in de gegeven omstandigheden naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid niet onaanvaardbaar. Daarbij speelt mee dat ze een bonus en een salarisverhoging heeft gekregen.

Oordeel
Er is geen grond om de geclaimde overuren na te betalen.

Let op: Deze zaak komt voort uit de frustratie van een medewerkster die enkele jaren veel te hard heeft gewerkt in de hoop om in het bedrijf te mogen participeren.  De werkgever kan aantonen dat hij tussentijds voldoende heeft gedaan om haar overdreven inzet af te remmen.